Artykuły / Encyklopedia substancji, zagadnień i pojęć : Encyklopedia E :: Sprint Fight&Fitness

Efekt "jo-jo" - naprzemiennie występujący okres redukcji i wzrostu masy ciała, najczęściej wywołany stosowaniem głodówek lub drastycznych diet odchudzających.

Egzogenny - dostarczany do organizmu z zewnątrz, np. z pożywieniem

Eikozanoidy - związki lipidowe powstające na drodze przemian długołańcuchowych kwasów tłuszczowych: gama-linolenowego, arachidonowego, eikozapentaenowego. Do tej grupy zalicza się: prostoglandyny, prostacykliny, tromboksany, leukotrieny. Związki te pełnią wiele ważnych funkcji metabolicznych

Eikozapentaenowy kwas (EPA) - należący do grupy omega-3, wielonienasycony kwas tłuszczowy, zawierający 5 wiązań podwójnych. Jego źródłem w pożywieniu są przede wszystkie tłuszcze i oleje ryb morskich

Ekspresja genu - proces, w którym informacja genetyczna zawarta w genie zostaje odczytana i wykorzystana do biosyntezy określonych białek. Na proces ekspresji genów mogą wpływać niektóre składniki diety. Na przykład witamina D reguluje ekspresje kilkudziesięciu różnych genów, związanych z różnymi procesami zachodzącymi w organizmie

Elastaza - enzym wydzielany w soku trzustkowym, odpowiedzialny za proces trawienia białek, głównie elastyny. Wydzielany jest do światła jelita w formie nieaktywnej i tam aktywowany jest przez trypsynę

Elektrolity - substancje które po rozpuszczeniu w wodzie rozpadają się na swobodne jony, na skutek czego mogą przewodzić prąd elektryczny. W organizmie człowieka, utrzymanie odpowiedniego stężenia jonów (sodu, chloru, potasu) ma kluczowe znaczenie dla zachowania równowagi wodnej i kwasowo-zasadowej oraz prawidłowego przewodnictwa nerwowego.

Emulgator - związek chemiczny ułatwiający rozpraszanie jednej cieczy w drugiej, w wyniku czego powstaje emulsja. W żywności ważnym emulgatorem jest lecytyna, natomiast w przewodzie pokarmowym - kwasy żółciowe.

Endogenny - wytwarzany wewnątrz organizmu

Enzymy amylolityczne (amylazy) - grupa enzymów trawiennych odpowiedzialna za rozkład skrobi. Występują w ślinie, soku trzustkowym oraz jelitowym.

Enzymy lipolityczne (lipazy, esterazy) - grupa enzymów trawiennych odpowiedzialna za uwalnianie kwasów tłuszczowych z trójglicerydów, lipoprotein lub związanych estrowo z witaminami rozpuszczalnymi w tłuszczach. Występują w ślinie, soku żołądkowym lub jelitowym.

Enzymy proteolityczne (proteazy, peptydazy) - grupa enzymów trawiennych odpowiedzialna za rozkładanie białek lub peptydów do wolnych aminokwasów. Występują w soku żołądkowym, trzustkowym, jelitowym.

Enzymy trawienne - związki białkowe obecne w przewodzie pokarmowym, które przyspieszają proces trawienia, czyli rozkładu cząsteczek pokarmowych na związki prostsze, które mogą być wchłonięte przez organizm. Wyróżnia się trzy zasadnicze grupy: proteazy - rozkładające białka, amylazy - rozkładające skrobię oraz lipazy - rozkładające tłuszcze

Ergokalcyferol - witamina D

Esterazy - zob. enzymy lipolityczne

Estrogeny - żeńskie hormony płciowe wytwarzane przede wszystkim przez jajniki, ale również w niewielkich ilościach przez jądra i korę nadnerczy. Estrogeny regulują owulację oraz wpływają na rozwój drugorzędnych cech płciowych kobiecych. Do grupy tej należą estradiol, estron i estriol, przy czym biologicznie najbardziej aktywny jest estradiol